W poniedziałek 21.01.2013, z inicjatywy Obywateli Nauki odbyło się w Warszawie spotkanie z profesorem Michałem Karońskim, szefem rady naukowej NCNu. W spotkaniu uczestniczyły też trzy osoby "od nas" czyli aktywni uczestnicy bloga - Anna Dubiec, Szymon Drobniak i ja. Spotkanie miało charakter roboczy a jego tematem przewodnim była analiza ankiety, którą Obywatele Nauki (ON) przeprowadzili wśród swoich sympatyków, zadając pytanie "co zmienić w funkcjonowaniu NCNu i systemu grantowego" (to oczywiście uproszczenie z mojej strony, ale taka była ogólna tematyka tych badań ankietowych).
Część z postulatów ON wynikała chyba z braku zrozumienia zasad funkcjonowania systemów grantowych przez osoby wypełniające ankietę. Padały pomysły by np. ujawnić nazwiska recenzentów, co jest przecież nierealne. Wydaje się, że wiele problemów zgłaszanych przez ankietowanych wynika z niedoinformowania ale moim zdaniem nie jest to wina NCNu, bo aplikujący o granty czasami faktycznie nie czytają specyfikacji konkursowych. Myślę również, że filmy instruktarzowe (jak wypełniać wniosek itp.) to przesada - przecież to nie jest aż tak skomplikowane i chyba wszystko jest obecnie opisane na stronie, a w razie czego można zadzwonić...
Wiele uwagi poświęcono recenzjom - ich jakości, znaczeniu w procesie decyzyjnym panelu itp. Prof Karoński zapewnił, że nie ma sensu szukać dodatkowych mechanizmów karania złych recenzentów (ja postulowałem niepłacenie za ewidentnie niemerytoryczne recenzje) - wg. jego zapewnień jakość recenzji jest monitorowana i nierzetelni recenzenci nie będą ponownie recenzentami. NCN ma ponadto kłopot z pozyskaniem recenzentów zagranicznych, co akurat mnie tak nie martwi, bo myślę, że tu może być problem w standaryzacji oceny recenzentów, oceny wiarygodności kosztorysu itp. (a poza tym to pewnie sporo kosztuje).
Sporo narzekano na system OSF, ale tu akurat sprawa wydaje się być jasna - system działa nienajlepiej i charakteryzuje się dużym bezwładem, zmiany są wprowadzane powoli i nie zawsze skutecznie. Nie jest to zależne od NCNu.
Z innych tematów poruszyłem problem mocniejszego związania grantu z kierownikiem niż jednostką. Myślę, że to ważna sprawa, która może zrobić wiele dobrego w polskiej nauce. Jeśli NCN uprości procedury np. przenoszenia grantów, uniezależni przenoszenie od decyzji dyrekcji jednostki (z tego co wiem dyrektor jednostki musi się zgodzić by mu kierownik grantu zabrał grant...) i nie będzie karać za startowanie w konkursach jako osoba fizyczna (obecnie można dostać mniej punktów za możliwość wykonania, jeśli za plecami kierownika nie stoi cała jednostka ze sprzętem, laboratoriami itp) to pozycja ludzi z grantami stanie się mocniejsza. Rozwiążemy też problem utrudniania w składaniu grantów przez młodych pracowników naukowych (co ma miejsce obecnie - dyrektor musi się zgodzić by pracownik mógł złożyć grant!).
generalnie spotkanie bardzo udane - konkretna dyskusja, sporo faktów, cieszę się, że mogliśmy w nim uczestniczyć, fajnie, że NCN tak aktywnie zbiera informacje zwrotne od środowiska naukowego!
michał żmihorski
